Wat doen we?

De Vrienden organiseren elk jaar een Ledenvergadering. Het bestuur legt dan verantwoording af over het gevoerde beleid, rapporteert over de activiteiten en de financiële gang van zaken. Bijna alle jaren blijven de kosten van de activiteiten beperkt, zodat er een positief saldo overblijft en er voldoende middelen beschikbaar zijn voor initiatieven om de doelstellingen van de Vrienden te realiseren. Bestuursleden worden gekozen in vacatures die er in het bestuur zijn. De hoofdmoot van de ledenvergadering betreft een actueel onderwerp dat verband houdt met de Grote Kerk.

Rond het thema dat de Grote Kerk van ons Allemaal is, hield Prof. Dr. Van Lieburg op de Ledenvergadering van 2014 een voordracht over ‘Godshuis als publiek bezit’. De Grote Kerk van Dordrecht is primair een kerk. De meeste andere kerkgebouwen met zo’n lange historie zijn dat niet meer.

In 2015 hield Mw. E.M. van Noortwijk, die bij het museum verantwoordelijk was voor de vernieuwing van de Synode Tentoonstelling, een lezing over de vernieuwing van de Synode-tentoonstelling in de Grote Kerk. Vele jaren daarvoor was de wens geuit de Synode Tentoonstelling in de Grote Kerk te verbeteren in het kader van de voorbereiding op de Synode herdenking van 2018. De Vrienden hebben deze vernieuwing ondersteund. De aanwezigen op de Ledenvergadering deden veel suggesties die werden meegenomen in de Vernieuwing.

De Vrienden streven een goede verstandhouding na met de Burgerlijke gemeente Dordrecht. Daarom heeft in 2016 toenmalig burgemeester A.A.M. Brok in een lezing zijn visie gegeven op het motto van de vrienden ‘de Grote Kerk is van ons allemaal’.

Het is een wens van de Vrienden ook te laten zien hoe de Grote Kerk er voor de reformatie uitzag. In 2017 gaf mw. dr. M. Eekhout een lezing waarin zij inging op historische kerkinterieurs en dat van de Grote Kerk in het bijzonder.

In 2018 het jaar waarin de Synode herdenking start heeft prof. dr. J. C. Kennedy een lezing gegeven over de internationale invloed van de Synode. Hij stelde dat ‘Dordt’ één van de belangrijkste intellectuele exportproducten is van Nederland.

De Vrienden hebben de voorkeur hun Ledenvergadering te houden in de Wijkzaal van de Grote Kerk, de Grote Kerk zelf is te koud in april wanneer de Ledenvergadering wordt gehouden. Echter de belangstelling voor de Ledenvergadering nam steeds toe en paste niet meer in de wijkzaal. Vanaf 2017 vindt de Ledenvergadering daarom plaats in het Museum.

De Vrienden organiseren niet zelfstandig muzikale activiteiten, maar steunen initiatieven van anderen. Via onze website, Soundcloud en andere sociale media geven wij bekendheid aan de muziek van de Grote Kerk.

Orgelconcerten

De Vrienden geven financiële steun aan de Werkgroep Muziek van de Grote Kerk in Dordrecht ten behoeve van de orgelconcertserie in de zomer op woensdagavond, waarbij top organisten spelen in de Grote Kerk. De Werkgroep Muziek verleende de leden van onze vereniging tot 2018 vrije toegang tot deze concerten. Vanaf 2018 krijgen onze leden een forse korting op de entree en betalen slechts 2 euro per concert.

Beiaardconcerten

De Vrienden steunen elk jaar de Beiaardconcertserie op donderdagavonden in de maanden juli en augustus. Daarbij klinken niet alleen de beiaarden van de Grote Kerk en het Stadshuis. O.a. water muzikant Reinier Sijpkens, blazers van het Residentieorkest en de torenblazers van Jubal worden erbij betrokken. Ook worden de Russische muzikanten Vladimir Skliarenko en Elena Lelchuk regelmatig uitgenodigd evenals lokale musici zoals Gerard de Wit en Alisa van Dijk. Bij dit soort concerten in de Torenhal wordt de grens van het maximaal toelaatbare aantal bezoekers bereikt.

Het zomerbeiaard seizoen wordt besloten met een familiedag, zoals op dierendag 4 oktober 2014 met een Beiaardierendag. Deze evenementen rond de Grote Kerk wekken dan ook veel belangstelling van de allerkleinsten onder ons.

Naast organisatorische en publicitaire steun aan deze concerten, die worden georganiseerd door stadsbeiaardier Boudewijn Zwart, hebben de Vrienden zich met succes verzet tegen afschaffing van de gemeentelijke subsidie voor deze concerten.

Herdenkingsconcerten

In 2015 hebben de Vrienden steun gegeven aan diverse mei 1940 en 1945 herdenkingen in de Grote Kerk, 70 en 75 jaar na dato.

De Stichting Bijzondere Concerten heeft met publicitaire en financiële steun van de Vrienden op 4 mei 2015 het Requiem van Mozart onder zeer grote belangstelling laten uitvoeren door Merwe’s Oratorium Vereniging. Als voorbereiding op deze uitvoering heeft Rob Landman in de Torenhal het requiem van Mozart besproken en voerde Gideon Bodden werken van Mozart uit op de Beiaard.

Wim Anceau organiseerde de 75 jarige herdenking van het bombardement van de Moerdijk bruggen. Het orkest van de Koninklijke Luchtmacht voerde passende muziek prachtig uit in de Grote Kerk. Bij deze herdenking, hebben de Vrienden publicitaire en financiële steun gegeven.

In het kader van de Beeldenstormherdenking in 2016 heeft Muziektheater Hollands Diep een Beeldenstorm voorstelling in de Grote Kerk, georganiseerd. Toen deze voorstelling niet door dreigde te gaan hebben de Vrienden steun verleend omdat het niet doorgaan een groot artistiek verlies zou zijn en de Grote Kerk zeer aanzienlijke inkomsten mis zou lopen. De herhaalde uitvoering is uiteindelijk een groot succes geworden.

Rob Landman heeft in 2017 een historische concert rond Willem Kes georganiseerd samen met Dordtse musici en muziekverenigingen. Willem Kes was, na zijn Dordtse periode, de eerste chef-dirigent van Amsterdams Concertgebouw Orkest. De directeur van dit orkest was bij de herdenkingsuitvoering in de Grote Kerk aanwezig.

Tenslotte noemen we nog de CD opname met organist Arjan Versluis waarbij improvisaties op het Bach-orgel en samenzang zijn vastgelegd.

Er worden ook lezingen georganiseerd in het Klockhuys en de toren van de Grote Kerk. Rob Landman hield een lezing over historische geluidsdragers; Cor Ardesch gaf een lezing over kerkmuziek in de postmoderne tijd, Jan Rietveld over de Synode van Dordrecht. Gideon Bodden gaf een lezing over de kunst van het klokgieten en Jos Bregman over de klokkenstoel van de Grote Kerk. Lianne de Munck en Gerard van den Heijkant van Wheel of Art hebben als schrijfster/dichter en fotograaf een presentatie gegeven in de Torenhal over kunst en schoonheid in combinatie met Beeld en Woord.

Organist, beiaardier en muziektheoreticus Gijbert Kok heeft een presentatie met muziek over de Franse componist Camille Saint-Saëns gegeven. Camille Saint-Saëns gaf in de Grote Kerk op 5 juni 1897 een orgelconcert.

Met Vereniging Oud Dordt (VOD) is ter voorbereiding van de Synode herdenking een voordracht georganiseerd door Prof. Dr. J. Pollmann in de Grote Kerk die zeer interessant en druk bezocht was.

De meeste publicaties over de Grote Kerk worden financieel mogelijk gemaakt door de Vrienden. Met de verkoop in de winkel worden inkomsten voor het behoud van de Grote Kerk gerealiseerd. Voor de Vrienden zijn de Gidsen van de Grote Kerk cruciaal en daarom hebben de Vrienden het boekje: De Gids voor de Gids van de Grote Kerk, geschreven door Herman van Duinen, bekostigd

Ter voorbereiding van de Synode herdenking hebben de Vrienden de Engelse en Duitse vertaling van het boekje over de Dordtse Synode van de hand van Prof. dr. F. van Lieburg geïnitieerd bij het Historisch Platform Dordrecht.
Diverse kerken in Canada en de Verenigde Staten zijn aangeschreven en vele honderden exemplaren zijn inmiddels besteld. Het is hartverwarmend te bemerken dat de naam Dordt ook in het buitenland veel belangstelling wekt.

De website is bij uitstek een middel om de doelstelling de Grote Kerk bekend te maken, te bewerkstelligen. Met veel inspanningen van de verantwoordelijke bestuursleden en hulp van professionele web ontwikkelaars kan de pracht van de Grote Kerk getoond worden, de historische verhalen kunnen er gelezen worden en er is de muziek te horen. De Grote Kerk van Dordrecht wordt via deze website fraai gepresenteerd op computer, Smart Phone of Tablet. De website is ook grotendeels toegankelijk in het Engels.

De vrienden hebben zich zeer ingespannen de website te ontwikkelen in samenwerking met andere partijen binnen de Grote Kerk. Daarnaast maken we actief gebruik van sociale media.

De afgelopen jaren hebben de Vrienden zich samen met de Tentoonstellingscommissie van de Grote Kerk, het Reformatie Instituut Dordrecht (RID) en het Dordrechts Museum ingespannen voor de vernieuwing van de Synode tentoonstelling in de Grote Kerk. Zoals reeds vermeld kregen de Vrienden op de Ledenvergadering als eerste een inkijkje in de plannen en mochten suggesties aanleveren die merendeels werden overgenomen in de nieuwe Synodetentoonstelling.

Op 17 september 2015 werd de Synode Tentoonstelling in de Grote Kerk geopend met lezingen door de voorzitter van het RID, de heer James Kennedy en door de heer Peter Schoon, directeur van de Dordtse musea. Liesbeth van Noortwijk gaf een toelichting bij de tentoonstelling.

Nog voorafgaand aan de opening hebben de Vrienden en de Vereniging Dordrechts Museum een ontmoeting voor leden van beide verenigingen georganiseerd rond de Synode Tentoonstelling in de Grote Kerk en die in het Hof.

Tentoonstellingscommissie

In de Grote Kerk worden tentoonstellingen georganiseerd door de Tentoonstellingscommissie van de Grote Kerk. Op verzoek van die commissie steunen de Vrienden deze tentoonstellingen regelmatig financieel zoals bij de tentoonstelling van Sjef Hutschemaker over de Psalmen of de twee tentoonstellingen over Iconen.

De Vrienden hechten zeer aan goed overleg tussen de Grote Kerk en de publieke overheid. Samen met de coördinatie-commissie van de Stichting Behoud Grote Kerk hebben de Vrienden in 2016 (zie ook de ledenvergadering van dat jaar) overlegd met ambtenaren en wethouder van de gemeente Dordrecht over de Grote Kerk als één van de belangrijkste trekpleisters van Dordrecht. Hoe kan de Kerk in synergie met de andere trekpleisters van Dordrecht aantrekkelijker gemaakt worden? Een punt van zorg is het betaalbaar houden van het toegankelijk zijn van de Grote Kerk voor het grote publiek. Door de daling van de rentestand dreigen op de lange termijn de voorzieningen voor onderhoud aan de Kerk onvoldoende te zijn. Daarbij is zorgvuldig de scheiding van Kerk en Staat in ogenschouw genomen en dat de Kerk eigendom is van de Kerkelijke Gemeente en primair een Godshuis; op zich iets uitzonderlijks voor zo’n mooi oud monument in Nederland.

Als resultaat hiervan is in juni 2016 door vertegenwoordigers van het Dordrechts Museum en de gemeente Dordrecht een visitatie uitgevoerd, waaruit waardevolle aanbevelingen kwamen om de Kerk als monument attractiever te maken voor bezoekers. De belangrijkste conclusie is: Bezoekers van de Grote kerk krijgen veel en verschillende informatie en kunnen daardoor hun oriëntatie in de kerk verliezen. Advies: Kies en breng het verhaal van de kerk en het monument op heldere wijze. In 2017 zijn de aanbevelingen verder uitgewerkt, zodat bij de Synode herdenking het resultaat zichtbaar is. In 2018 komt er ook een mediatour beschikbaar waarin de verhaallijnen van de Grote kerk worden gepresenteerd.

Ruim 40 jaar rond eind augustus begin september organiseren de Vrienden een excursie naar één of meerdere plaatsen en kerken. Afgelopen jaren werden in Zwolle de Grote of St. Michaëlskerk, de net gerestaureerde St. Joriskerk in Amersfoort en kerken in Roermond en Weert bezocht. Ook kerken in het nabije buitenland worden bezocht zoals in Kalkar, Xanten, Mechelen, Halle en Antwerpen bezocht.

Naast kerken en plaatsen werden ook interessante andere zaken bezocht zoals een bierbrouwerij Westmalle of het Nationaal Militair Museum op de voormalige vliegbasis Soesterberg

Er worden ook excursies met de Beiaard Kring en de Nederlandse Klokkenspel Vereniging georganiseerd. In 2014 werden de kerk(torens) en beiaarden van Barneveld, Garderen en Ede bezocht, waarbij op de Beiaard en de orgels werd gespeeld. Ook was er in de avonds nog een speciaal concert in de Oude kerk van Ede. In 2016 werd er een beiaard excursie naar Deventer en Bathem georganiseerd

Met de Vereniging Vrienden van het Duyschotorgel werd in 2015 een excursie naar het orgel van de Bavo in Haarlem georganiseerd waarbij zelfs op dat wereldberoemde orgel gespeeld mocht worden